Көптеген жас қазақстандық көп уақыт пен ақша жұмсамайтындай шетелде жұмыс тәжірибесін алуды армандайды. Бүгінде әлемде мұндай мүмкіндіктер беретін көптеген халықаралық бағдарламалар мен тағылымдамалар бар. Ал ең ірі халықаралық жастар ұйымдарының бірі – AIESEC. Бұл ұйым туралы толығырақ білу үшін AIESEC Астана филиалының президенті Шахназар Шаяхметпен сөйлесуді жөн көрдік.
Қайырлы күн, Шахназар! Сұхбаттасуға келіскеніңізге рахмет. AIESEC немен айналысатынын айтып берcеңіз?
Қайырлы күн! Сұхбат беру мүмкіндігі үшін рахмет!
Алдымен AIESEC-тің толық атауы Association internationale des étudiants en Sciences économiques and commerciales, аударғанда «Экономика және коммерциялық ғылымдар студенттерінің халықаралық қауымдастығы» дегенді білдіреді.
AIESEC – жастарға халықаралық тағылымдамадан өту және білім беру жобалары арқылы көшбасшылық қабілеттерін дамытуға платформа ұсынатын халықаралық жастар коммерциялық емес ұйымы. Біздің міндетіміз – жастардың әлеуетін практикалық тәжірибе және мәдени алмасу арқылы дамыту, осылайша олар қоғамға оң үлес қоса алады.
Қатысушыларды іріктеу критерийлері қандай? Іріктеу қаншалықты жиі жүргізіледі?
Бізде дамудың үш негізгі бағыты бар. Жастар қай бағытта даму керектігін өз бетінше таңдай алады. Әр бағыттың критерийлері әртүрлі.
Бірінші бағыт – халықаралық тағылымдамалар. 18 бен 30 жас аралығындағы жастар біздің халықаралық бағдарламаларымыздың бірі арқылы қалаған еліне бара алады. Бағдарламалар волонтерлік, оқытушылық және кәсіби болып бөлінеді. Мысалы, ол тасбақаларды құтқару үшін Шри-Ланкаға, балаларға ағылшын тілін үйрету үшін Түркияға немесе IT-компаниясында тәжірибеден өту үшін Канадаға бара алады.
Барлық бағдарламалар ағылшын тілін білуді талап етеді. Кейбір бағдарламалар үшін бакалавр дәрежесі болу қажет. Тағылымдамалар туралы қосымша ақпаратты aiesec.org веб-сайтынан оқи аласыз.
Екінші бағыт – жобалар. Біз үнемі хакатондар, креативатондар, кейс чемпионаттары, форумдар және т.б. ұйымдастырамыз. Әдетте, жобаларға қатысудың қатаң критерийлері жоқ, сондықтан 18 бен 30 жас аралығындағы кез келген адам қатыса алады.
Үшінші бағыт – ұйымға мүше болу. Барлық іс-шаралардың тиімді жүзеге асырылуын қамтамасыз ету үшін ұйымның қаржылық тұрақтылығы, шетелде тағылымдамадан өтушілерді қолдау немесе ішкі конференцияларды ұйымдастыру болсын, әркім жауапты рөл атқаратын нақты құрылым қажет. Осындай тәжірибе жинақтау үшін біз ұйымға жылына екі рет – ақпанның басында және қыркүйектің басында жұмысқа қабылдауды бастаймыз. 18 бен 30 жас аралығы бұрынғы критерий болып қала береді. Сондай-ақ жұмысқа қабылдау кезінде біз бастамашылдық, белсенділік және командалық жұмыс дағдыларға қараймыз.
Қазіргі таңда қандай жобаларға іріктелу жүргізіліп жатыр?
Сәуір айында екі жобаны жүзеге асыруды жоспарлап отырмыз. Соның бірі – SheCodes атты қыздарға арналған хакатон. Менің ойымша, бұл жоба туралы әлеуметтік желілерде біздің іс-әрекеттерімізді бақылайтын адамдар біледі, өйткені біз оны үшінші рет өткіземіз. Біз сондай-ақ жастарға арналған форум өткізуді жоспарлап отырмыз, онда балалар әртүрлі саладан шақырылған спикерлерден білім ала алады. Біз негізіне осы және басқа да жобаларымызға іріктеу жүргізбейміз. Кез келген адам тіркеліп, қатыса алады. Бұл біздің жобаларымыздың басты миссиясы – жастарға өздерін әртүрлі салаларда сынап көруге және осы саладағы көшбасшылардан жаңа нәрселерді үйренуге мүмкіндік беру.
Жобалар туралы толығырақ ақпаратты @aieseckz Instagram-аккаунтынан білуге болады
Сіздің жобаларыңызға қатысу жастарға қандай мүмкіндіктер береді? AIESEC мүшелігінің артықшылықтары қандай?
AIESEC жобаларына қатысу жастарға хард немесе софт скиллс сияқты әртүрлі дағдыларды дамытуға мүмкіндік береді. Біздің жобаларға қатысатын жастар:
және тағы басқалар. Мұның бәрі жастардың жан-жақты дамуына және нағыз көшбасшы болуға көмектесетін дағдыларды игеруіне мүмкіндік береді.
Ұйымға қатысу жеке өзіңізге қалай әсер етті?
Ұйымда бола отырып, жастарға ең қажетті қасиетті – көшбасшылықты қалыптастыра алдым.
Әлеуметтік және тәрбиелік іс-шараларды өткізу арқылы мен бастамашылдықты, тәртіпті, уақытты басқаруды, стресске қарсы тұруды және тез шешім қабылдауды үйрендім.
Басқа қалалар мен елдерде AIESEC мүшелерімен танысу арқылы мен ой-өрісімді кеңейттім, әртүрлі мәдениеттер туралы білдім, бүкіл әлем бойынша достар таптым және бірлесіп жұмыс істеуді үйрендім.
Мотивациялы және саналы жастардың қоршауында болуының арқасында мен коммуникативті дағдыларымды едәуір жақсарттым және олармен жеке даму үшін үнемі қуатпен толықтырылып отырамын.
Біздің жұмысымыз бізге өмірге керекті дағдыларды дамытуға мүмкіндік беріп қана қоймай, сонымен бірге жаһандық оң әсер ету мүмкіндігіне ие екенін біле отырып, менің үлестерім әлемде өз ізін қалдыратынын білуге қуаныштымын.
Бағдарламаңыздың түлектері туралы айта кетсеңіз.
Жыл сайын ұйымнан айтарлықтай тәжірибе, құндылықтар мен ойлау қабілеттерін дамыта алған түлектер шығарылады. Ұйымның Астанада жұмыс істеген 11 жылы ішінде құндылықтарымызды өз жұмысында да ұстанатын бірқатар түлектеріміз шықты. Мысалы, Мирас Қазалиев, AIESEC 2017 түлегі, PwC Sustainability Assurance Senior Assistant лауазымында. Басқаша айтқанда, Мирас аудит жүргізілетін компанияларда БҰҰ Тұрақты даму мақсаттарына сәйкес тәжірибелердің сақталуын бақылайды.
Немесе тағы бір көрнекті AIESEC түлектерінің бірі – Томас Акынов, Орталық Азиядағы ең ірі үкіметтік емес ұйым EFCA-да зерттеу және әзірлеу жөніндегі маман. Олардан басқа бізде әртүрлі салаларда – жобаларды басқару, HR, маркетинг, сату және т.б. жетістікке жеткен көптеген түлектер бар. Олардың басты ерекшелігі мен артықшылығы ұйымда қандай кәсіби тәжірибе алғанында емес, әлемге және айналасындағы адамдарға қатысты қандай құндылықтарды қалдырғаны.
AIESEC-ке алғаш рет құжат тапсыратын болашақ тағылымгерлерге/еріктілерге қандай кеңестер бере аласыз?
AIESEC жастар ұйымына кіру үшін дамуға және өсуге деген үлкен ынта қажет. Сіз 18 жастан асқан болуыңыз керек және ұйымның толық мүшесі болу үшін бірнеше іріктеу кезеңінен өтуіңіз керек. Ең бастысы - белсенді, ашық және көшбасшылық қасиеттеріңізді көрсету.
AIESEC-тің басты мақсаттарының бірі – біздің тағылымдамаларымыз арқылы жүзеге асырылатын мәдениетаралық алмасу. 18 бен 30 жас аралығындағы кез келген адам біздің волонтерлік, оқытушылық және кәсіби тағылымдамадан өтуге өтініш бере алады. Ағылшын тілінің талап етілетін ең төменгі деңгейі - pre-intermediate. Әдетте, тағылымдамалар тегін тұруды, тамақтануды және кейде трансферді қамтамасыз етеді. Біздің интерндер үшін танымал елдер Түркия, Корея, Испания, Шри-Ланка және т.б. Сіз aiesec.org сайтына кез келген уақытта тіркеле аласыз және біздің менеджерлер сізге міндетті түрде кеңес береді.
Сұхбатыңызға көп рахмет! Соңында жас қазақстандықтарға не айтар едіңіз, не тілер едіңіз?
Уақыт зымырап өтіп жатыр, сондықтан жолыңызға түсетін барлық бірегей мүмкіндіктерді пайдаланыңыз. Осындай мүмкіндіктердің бірі AIESEC-ке мүшелік, жобаға қатысу немесе халықаралық тағылымдамадан өту болуы мүмкін. Онда сіз құнды жұмыс пен көшбасшылық тәжірибе жинап қана қоймай, сонымен қатар өз көкжиегіңізді кеңейтіп, кәсіби түрде дами аласыз. Сондай-ақ пікірлес адамдармен ұзақ мерзімді байланыстар жасаңыз, өйткені бұл болашақ табыс пен жеке өсудің негізгі факторы болуы мүмкін.
Сұхбаттасқан «Жастар» ҒЗО кеңесшісі Мәрия Мұратова
Фотоматериалдар Шахназар Шаяхметтің жеке мұрағатынан алынды
Жауапкершіліктен бас тарту: Осы материалда айтылған пікір мен көзқарас автор(лар)ға ғана тиесілі және «Жастар» ғылыми-зерттеу орталығының ресми ұстанымын көрсетпейді. Сонымен қатар Орталық осы материалдағы ақпараттың дәлдігі, толықтығы немесе сенімділігі үшін жауапкершілікті өз мойнына алмайды.